ابعاد شناختی «قلب» در منظومۀ معرفتی قرآن کریم
Authors
Abstract:
مفهوم قلب در منظومۀ معرفت دینی، از منزلتی والا برخوردار بوده است. نصوص اسلامی، علاوه بر بهکارگیری معانی و مصادیق قلب، در دو ساحت جسمانی و روحانی، از نقشآفرینی آن، در جهت اعتلای ابعادِ انسانی، سخن گفتهاند. بهرغم آنکه بازتاب نور در سایر ابعاد وجودی انسان از جایگاهی ویژه مینماید، این مطلب در مورد ساحت شناختیِ«قلب» نیز، مغفول مانده است. با این همه، این پژوهش با اتخاذ رویکرد پسینی، از رهگذر استنطاق در کاربستهای قرآنیِ قلب، ابعادِ شناختی آنرا به دو ساحت «منبع شناختی» و «ابزار شناختی»، قابل ارجاع میداند. از جانبی دیگر، کارکرد و بازتابِ بارقۀ ربانی بر ساحت قلبِ انسانی را میتوان در مؤلفههایی چون «گشودگی سینه و آرزوی تجافی از دار دنیا»، «نیل به مقام یقین و شهود عالم فراماده»، «بینش جامعگزینی و وارستگی از تنعمات دنیوی»، قلمداد نمود.
similar resources
جایگاه فطرت در منظومۀ معرفتی حکیم شاهآبادی
چکیده: آیتالله میرزا محمدعلی شاهآبادی از بنیانگذاران نظریه فطرت در قرن اخیر بهشمار میرود. رهیافت شاهآبادی به نظریۀ فطرت، دروندینی و احیانا آمیخته با رویکرد ذوقی و عرفانی است. درعینحال بیشتر نظریهپردازیهای وی از پشتوانۀ فلسفی و عقلانی برخوردار است. اثبات اصول اساسی مذهب (اثبات واجب، نبوت و امامت عامه و معاد) براساس مقتضیات فطرت از طرق متعدد، استناد به مقتضیات فطرت در برخی مباحث فلسفی ...
full textدلالتهای تربیتی معناشناسی «قلب» در قرآن کریم
عناصر تربیت اعم از اهداف، اصول، روشها، عوامل و موانع تربیت به چیستی انسان، بازگشت دارد. شرط اولیه و اساس در اتقان یافتهها پیرامون چیستی انسان و ساختار وجودی او، بهرهمندی از منابع علمی موثق است. در میان منابع موجود، اتکای به قرآن بهعنوان منبع اصیل، قطعیالدلاله و قطعیالصدور، انکارناپذیر است. بهویژه آنکه این متن مقدس، رسالت خود و رسول را هدایت و تربیت بشر معرفی کرده است. این مقاله در راستای...
full textمطالعهی شناختی افعال استعاری در قرآن کریم
پژوهش حاضر به بررسی افعال استعاری در متن قرآن کریم و ماهیت معنایی آنها از منظر زبان شناسی شناختی و بر بنیاد نظریهی استعاره های مفهومی «لیکاف و جانسون» می پردازد. این نظریه رابطهی میان زبان انسان، ذهن و تجارب فیزیکی و اجتماعی او را بررسی می نماید. بر بنیاد این دیدگاه که نظریهی معاصر استعاره نیز خوانده شد یک حوزهی معنایی مشخص مانند« اِستَوی» به تبیین حوزهی انتزاعی- مفهومی دیگری مانن...
full textبررسی ابعاد کارکردی، زیبایی شناختی و ادبی پاراگراف بندی متن قرآن کریم
پاراگراف به عنوان بزرگترین واحد یک زبان، دارای یک هویّت درونی در کنار شکلی ظاهری است. این هویّت درونی که ناشی از وحدت موضوعی و فکری جملههای درون یک پاراگراف است، بنا بر برخی از پژوهشها، در متون قدیمی فارسی زبان که شکل ظاهری پاراگراف را نیز نداشتهاند، وجود داشته و چه بسا در متن قرآن کریم نیز وجود داشته باشد. تقسیم متن قرآن کریم به «رکوعات» از دیر زمان نشانهی وجود همین هویّت در قرآن است. شکل ظاه...
full textMy Resources
Journal title
volume 53 issue 1
pages 239- 257
publication date 2020-08-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023